Niedotrzymywanie postanowień umowy – czy to zawartej pomiędzy osobami fizycznymi, czy też firmami – ma swoje konsekwencje.
Jeśli ktoś pożycza od kogoś pieniądze lub zobowiązuje się wykonać jakąś usługę i nie wywiązuje się ze swojego obowiązku w terminie, to w końcu druga strona zacznie wywierać presję na rozwiązanie sytuacji.
Istnieje kilka sposobów na dochodzenie należności od dłużnika. Można robić to samodzielnie lub zgłosić się do firmy windykacyjnej. Można też próbować rozwiązać sytuację na drodze prawnej. Istnieje też możliwość sprzedaży długu na giełdzie długów.
Windykacja długu
Pierwszym popularnym rozwiązaniem kwestii długu jest polubowna windykacja należności.
Windykacja polubowna
Etap polubowny w przypadku osiągnięcia porozumienia jest korzystny dla obu stron. Należy bowiem pamiętać, że nie za każdym długiem stoi zła wola spłacającego. Często on sam zmaga się z zakłóceniami w płynności finansowej.
Pierwszym krokiem do wyegzekwowania płatności od dłużnika powinno być wywarcie na niego lekkiej presji poprzez takie działania windykacyjne, jak wykonywanie telefonów, czy wysyłanie listów.
Jeśli wielokrotne zwrócenie się do dłużnika z prośbą o uregulowanie należności nie przyniesie skutku, to nie pozostaje nic innego, jak wysłać mu przedsądowe wezwanie do zapłaty (inaczej mówiąc nakaz zapłaty).
Co istotne – wezwanie należy wysłać dłużnikowi w formie listu poleconego z pisemnym potwierdzeniem odbioru. Powód jest prosty – sąd wymaga, aby przed wszczęciem postępowania dostarczyć dowody, że podjęło się próbę polubownego odzyskania wierzytelności.
Wierzyciel może prowadzić działania windykacyjne samodzielnie lub korzystając z usług jednej z działających na rynku firm windykacyjnych. Przedsiębiorstwa z tej branży pomagają wierzycielom zarówno na etapie windykacji polubownej, jak i tej prowadzonej na drodze prawnej.
Jeśli pomimo prób kontaktu i wysłaniu nakazu zapłaty nie udało się skłonić dłużnika do spłaty długu, to w tym momencie windykacja miękka się kończy i nie pozostaje nic innego, jak zaangażowanie organów prawa, czyli windykacja twarda.
Windykacja sądowa
Sądowy etap windykacji należy rozpocząć od przygotowania dokumentacji. Powinny znaleźć się w niej wszystkie możliwe dowody, na których oprze się sąd w toku postępowania, a także dokumenty wymagane do prawidłowego przebiegu procedury.
Więcej na ten temat można przeczytać w naszym artykule dotyczącym sposobów odzyskiwania należności od dłużnika.
Jeśli dłużnik jest winny wierzycielowi wyłącznie pieniądze, a obowiązek zapłaty wynika bezpośrednio ze wskazanych przez wierzyciela dokumentów, możliwe jest skorzystanie z Elektronicznego Postępowania Upominawczego.
Jeżeli natomiast sprawa jest bardziej skomplikowana, lub w skład długu wchodzi coś innego, niż tylko pieniądze, to jest rozstrzygana przez tradycyjny sąd.
Wydanie wyroku przez EPU (czyli e-sąd) wiąże się z wydaniem klauzuli natychmiastowej wykonalności. W przypadku rozstrzygnięcia sprawy na korzyść wierzyciela przez tradycyjny sąd musi nastąpić jego uprawomocnienie, a następnie wierzyciel musi złożyć wniosek o nadanie klauzuli wykonalności.
Wszczęcie postępowanie egzekucyjnego
Gdy wyrok posiada klauzulę wykonalności, można rozpocząć egzekucję długu.
Nie dzieje się to jednak automatycznie.
Aby rozpocząć cały proces, należy:
- złożyć wniosek do komornika, w którym wskażemy m.in. nasze dane, dane dłużnika, wysokość należności etc. (odpowiednie wzory można znaleźć na stronach internetowych kancelarii komorniczych),
- dołączyć do wniosku tytuł wykonawczy z klauzulą wykonalności nadaną przez sąd, który jest podstawą egzekucji komorniczej,
- dołączyć do wniosku oświadczenie o wyborze komornika spoza rewiru (jeśli się na taki decydujemy).
Wniosek powinien też zawierać informacje o majątku dłużnika, z którego ma być prowadzona egzekucja. Jeśli nimi nie dysponujemy, możemy zlecić komornikowi ich zdobycie.
Następnie komornik przystępuje do pracy. Pierwszym etapem jego pracy również jest - podobnie jak w przypadku windykacji na własną rękę - etap polubowny. Jeśli jednak nie uda się w ten sposób uzyskać od dłużnika spłaty należności, to komornik może zająć jego ruchomości (takie jak np. samochód lub sprzęt elektroniczny), by następnie je sprzedać. W ten sposób uzyskuje pieniądze na pokrycie długu.
Komornik może również zająć wynagrodzenie dłużnika lub jego rachunki bankowe.
Zajęcie wynagrodzenia (lub innego stałego źródła dochodu, np. emerytury) komornik dokonuje, wysyłając odpowiednie pismo do pracodawcy lub organu, np. do ZUSu.
Warto nadmienić, że komornik jest jedyną osobą, która może prowadzić egzekucję długu.
Podsumowanie
Podsumowując, różnica między windykacją długu a egzekucją długu w polskim prawie polega na tym, że windykacja to pozasądowe działania zmierzające do dobrowolnej spłaty długu przez dłużnika. Egzekucja natomiast jest wynikiem formalnym postępowania sądowego, mającym na celu przymusowe odzyskanie zaległych należności poprzez działania komornika i zajęcie majątku dłużnika.