Ten artykuł został opracowany na podstawie publikacji pt. “Postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne. Raport 2022” wydanej przez MGBI w kwietniu 2022 r.
Postępowania restrukturyzacyjne wciąż na fali wznoszącej
Polskie przedsiębiorstwa coraz częściej korzystają z możliwości uzdrowienia swojej sytuacji finansowej w drodze postępowania restrukturyzacyjnego. O ile rok 2017 zakończył się 376 otwartymi postępowaniami tego rodzaju, to już w 2020 roku było ich 773.
W omawianym przez nas 2021 roku otwarto rekordową liczbę postępowań – 1850, co oznacza wzrost o 139% w stosunku do roku poprzedniego.
Czy 2022 rok wpisze się w tendencję rosnącą? Trudno powiedzieć.
Z jednej strony sytuacja gospodarcza nadal będzie trudna. Nie wiadomo, czy jesień nie przyniesie kolejnej fali koronawirusa, z drugiej strony – od końca lutego za wschodnią granicą toczy się wojna, która uderzyła w niektórych przedsiębiorców.
Z drugiej strony nowa wersja uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu nie jest już dla dłużników tak atrakcyjna jak procedura “covidowa”, a problemy techniczne w niedawno uruchomionym Krajowym Rejestrze Zadłużonych mogą wydłużyć czas trwania postępowań restrukturyzacyjnych.
To w konsekwencji może zmusić część dłużników znajdujących się w trudnej sytuacji do składania wniosków nie o restrukturyzację, a o ogłoszenie upadłości.
W najsilniejszych województwach wzrost liczby postępowań restrukturyzacyjnych o co najmniej 120%
Lista województw z największą liczbą otwieranych restrukturyzacji pokrywa się z listą województw, w których ogłaszanych jest najwięcej upadłości. Jednych i drugich najwięcej jest w rozwiniętych regionach, które mają największy udział w PKB.
W 2021 roku najwięcej postępowań restrukturyzacyjnych otwarto w sądach w województwach mazowieckim, wielkopolskim i śląskim. W każdym z nich na rozpoczęcie restrukturyzacji zdecydowało się ponad 200 firm i zarazem o 120-150% więcej niż rok wcześniej.
Trzy regiony o najmniejszej liczbie nowo otwieranych spraw restrukturyzacyjnych to świętokrzyskie, opolskie i lubuskie. Tak samo końcówka zestawienia wyglądała w 2020 roku.
A gdzie przedsiębiorcy przekonują się do restrukturyzacji? Największy, bo aż czterokrotny wzrost liczby otwieranych postępowań zaobserwowano w 2021 roku w województwie lubelskim. Zauważalnie rośnie też liczba restrukturyzacji w województwach łódzkim i podkarpackim.
Zaskakujące spadki w budowlance
W omawianym okresie najwięcej postępowań restrukturyzacyjnych otworzyli przedsiębiorcy działający w branży rolnej.
Rolnictwo odpowiadało za 22% wszystkich spraw, czterokrotnie więcej niż rok wcześniej. To bardzo duży udział w ogóle postępowań, gdy wziąć pod uwagę, że sektor rolniczy odpowiada tylko za niecałe 3% PKB naszego kraju.
Znacząco urósł nie tylko ogólny udział rolnictwa w restrukturyzacjach, ale także udział poszczególnych podklas. Na 20 podklas PKD najczęściej występujących w grupie restrukturyzowanych przedsiębiorstw trzy należą do sektora rolniczego. Liczba nowych spraw w każdej z nich w 2021 r. również zauważalnie wzrosła.
Drugą z branż, która miała największy procentowy udział w otwartych w 2021 r. postępowaniach restrukturyzacyjnych, okazał się handel hurtowy i detaliczny. Firmy z tego sektora stanowiły nieco ponad 17% ogółu przedsiębiorstw.
Na kolejnych miejscach znalazły się przetwórstwo przemysłowe z ponad 15% udziałem we wszystkich nowo otwartych sprawach oraz budownictwo odpowiadające za blisko 9% postępowań restrukturyzacyjnych wszczętych w ubiegłym roku.
Co ciekawe, wbrew przewidywaniom branża usług hotelarskich i gastronomicznych przeszła przez okres pandemii COVID-19 bez dużych problemów. Wzrost liczby nowych postępowań restrukturyzacyjnych w tej branży nie przekroczył średniej dla ogółu przedsiębiorstw.
A w których branżach liczba restrukturyzacji maleje?
Wskazać możemy na firmy budowlane zajmujące się wznoszeniem budynków. Jeszcze w 2019 roku branża ta uplasowała się na drugiej pozycji naszej listy, a w 2021 roku spadła na pozycję szóstą. To samo dotyczy też deweloperów, którzy z miejsca piątego w 2020 r. spadli w ubiegłym roku na dziewiątą lokatę. Nie znaczy to, że żadna firma z tej branży nie miała w zeszłym roku trudności, o czym świadczy fakt, że przedsiębiorstwem o największym zadłużeniu, wobec którego otwarto postępowanie, była firma specjalizująca się w pracach budowlanych właśnie.
