Odzyskiwanie długu od dłużnika nie jest procesem automatycznym. Przeciwnie – wierzyciel, któremu zależy na odzyskaniu swoich pieniędzy, powinien brać aktywny udział w procesie windykacji.
Zgłaszanie wierzytelności w KRZ krok po kroku
Przed uruchomieniem KRZ należało to zrobić na piśmie, składając stosowny dokument w dwóch egzemplarzach, ale sytuacja zmieniła się po nowelizacji Prawa upadłościowego.
Teraz wierzytelności należy zgłaszać poprzez wspomniany system. Warto zaznaczyć, że dotyczy to tych postępowań, które zostały otwarte po 1 grudnia 2021 roku.
Kwestię zgłoszenia wierzytelności może przejąć na siebie kancelaria prawna, ale można zrobić to również osobiście.
Uzupełnienie informacji o dłużniku i wierzycielu
Pierwszym krokiem, który należy wykonać jest zalogowanie się do systemu. Można to zrobić, używając Modułu Tożsamość, dzięki czemu uzyskuje się internetowy dostęp do wielu usług publicznych.
Po zalogowaniu się do systemu należy wybrać z menu po lewej opcję Nowy wniosek, a następnie wyszukać odpowiedni wzór pisma.
Do zgłaszania wierzytelności właściwe jest pismo nr 30048 – „Zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym”. Można je wyszukać, wpisując tę frazę w polu tekstowym, lub przechodząc ścieżkę:
Upadłość przedsiębiorcy -> Pisma w postępowaniu po ogłoszeniu upadłości -> Pisma związane z listą wierzytelności -> Zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym.
Następnie system zażąda od nas wpisania sygnatury akt sprawy. Po ich uzupełnieniu automatycznie uzupełnią się też dane syndyka, do którego zgłaszamy wierzytelność.
W ogromnej większości przypadków będą właściwe, ale najlepiej je zweryfikować.
Następnie należy określić czy zgłoszenia wierzytelności dokonuje się samodzielnie, jako pełnomocnik, kurator czy inny przedstawiciel ustawowy.
Kolejnym krokiem jest uzupełnienie danych wierzyciela, czyli własnych, oraz weryfikacja danych upadłego. Te, identycznie jak wcześniej syndyka, powinny uzupełnić się automatycznie, ale lepiej upewnić się, czy gdzieś nie wkradł się błąd.
Krajowy Rejestr Zadłużonych. Czego dowiesz się z niego o dłużniku?
Określenie wierzytelności
Następnym etapem zgłaszania wierzytelności przez KRZ jest ich określenie. W systemie istnieją trzy rodzaje wierzytelności:
- główne,
- odsetki,
- inne, w tym koszty.
W przypadku należności głównej należy określić jej kategorię. Istnieją cztery kategorie należności, a ich definicję można znaleźć w Art. 342 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe.
Po wybraniu kategorii należy określić, czy wierzytelność ma charakter pieniężny. Jeśli odpowiedź jest twierdząca, należy wpisać jej kwotę oraz termin płatności. Identycznie jest w przypadku wierzytelności niepieniężnych.
Następnym krokiem jest określenie, czy wierzytelność została uznana w spisie wierzytelności sporządzonym w postępowaniu restrukturyzacyjnym. W przypadku odpowiedzi twierdzącej konieczne będzie wskazanie sygnatury postępowania restrukturyzacyjnego, w którym sporządzono spis wierzytelności.
Jeśli zaś odpowiedź jest przecząca – dowody stwierdzające istnienie wierzytelności oraz ich opisanie.
W kolejnym etapie wierzyciel wskazuje, czy co do wierzytelności toczy się postępowanie sądowe, administracyjne lub przed sądem polubownym, a także czy wierzytelność jest zabezpieczona.
Po uzupełnieniu informacji dotyczących wierzytelności głównej przystępujemy do zdefiniowania odsetek. Należy wybrać ich rodzaj, wysokość (tu pomocny może okazać się jeden z kalkulatorów online) oraz kwotę, od której naliczane są odsetki ze wskazaniem okresu.
Ostatnią rzeczą do wskazania są inne koszta, jeśli rzecz jasna wystąpiły.
W rubryce Informacje dodatkowe podajemy nazwę naszego banku oraz numer rachunku, na który trafią wierzytelności.
Po zweryfikowaniu podsumowania wierzytelności należy wgrać do systemu dokumenty w formie załączników.
Należą do nich między innymi nieopłacone przez dłużnika faktury, zawarte z nim umowy i inne dowody, które świadczą o powstaniu wierzytelności, ale też pełnomocnictwo oraz potwierdzenia uiszczenia wpłat na poczet kosztów sądowych.
Po zapisaniu dokumentu (na wszelki wypadek dobrze jest zapisywać wniosek regularnie w toku wypełniania, aby w przypadku nieoczekiwanego błędu lub awarii nie musieć rozpoczynać całej procedury od początku) trzeba złożyć na nim elektroniczny podpis.
Wnioski podpisuje się po zapisaniu dokumentu, wchodząc w Skrzynka przesyłek -> Dokumenty w opracowaniu.
Po podpisaniu wniosku nie pozostaje nic innego, jak go wysłać (menu Akcje -> Wyślij).
Ile czasu ma wierzyciel na zgłoszenie wierzytelności?
Jeśli naszym dłużnikiem jest firma, która ogłosiła upadłość (co zostało potwierdzone stosownym wpisem w Krajowym Rejestrze Zadłużonych), to jako wierzyciel mamy 30 dni, aby zgłosić wierzytelność do syndyka.
Ustawodawca przewidział jednak, że wierzyciele z różnych powodów (najczęściej braku wiedzy o ogłoszeniu upadłości przez dłużnika) mogą chcieć zgłosić wierzytelność po terminie. I jest to jak najbardziej możliwe, ale wiąże się z kilkoma konsekwencjami.
Zgłoszenie wierzytelności po terminie wiąże się z koniecznością poddania go weryfikacji przez syndyka, co może przełożyć się na wydłużenie całego procesu. Dodatkowo wierzyciel, który zgłosił wierzytelność po upływie wyznaczonego ku temu terminu, ponosi zryczałtowane koszty postępowania upadłościowego wynikłe z tego zgłoszenia.
Ich wysokość to równowartość 15% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Ile kosztuje zgłoszenie wierzytelności w KRZ?
Zgłoszenie wierzytelności w Krajowym Rejestrze Zadłużonych nie wiąże się z ponoszeniem opłat. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której wierzyciel dokonał zgłoszenia po upływie 30 dni od ogłoszenia upadłości.
